Związki niobu

Niob jest pod wieloma względami bardzo podobny do tantalu i cyrkonu. Reaguje z fluorem w temperaturze pokojowej, z chlorem i wodorem w temperaturze 200 stopni oraz z azotem w temperaturze 400 stopni, przy czym produktami są na ogół związki śródmiąższowe o niecałkowitym stosunku. Niob metaliczny utlenia się na powietrzu w temperaturze 200 stopni i jest odporny na stopione zasady i różne kwasy, w tym wodę królewską, kwas solny, siarkowy, azotowy i fosforowy. Jednakże kwas fluorowodorowy oraz mieszaniny kwasów fluorowodorowego i azotowego mogą atakować niob.

1. Tlenki i siarczki

Tlenki niobu mogą występować na następujących stopniach utlenienia: +5 (Nb2O5), +4 (NbO2) i +3 (Nb2O3), rzadziej w stanie +2 (NbO). Pięciotlenek niobu jest najpowszechniejszym tlenkiem niobu, z którego wytwarza się niob metaliczny i wszystkie związki niobu. Aby wytworzyć niobiany, pięciotlenek niobu można rozpuścić w roztworach wodorotlenków alkalicznych lub stopić w tlenkach metali alkalicznych.

2. Halogenki

Niob może tworzyć halogenki posiadające stopnie utlenienia +5 i +4, a także różne związki substechiometryczne.

Występują również ujemne jony halogenkowe niobu, ponieważ wszystkie pięć halogenków niobu to kwasy Lewisa. Najważniejszym z nich jest [NbF7], będący związkiem pośrednim w mineralnym oddzielaniu niobu i tantalu. Łatwiej przekształca się w pięciohalogenki tlenu niż odpowiednie związki tantalu.

3. Azotki i węgliki
Azotek niobu (NbN) w niskich temperaturach zamienia się w nadprzewodnik i jest stosowany w detektorach podczerwieni. Dominującym węglikiem niobu jest NbC, który jest tak twardy, że jest ognioodpornym materiałem ceramicznym i może być stosowany jako materiał na końcówki narzędzi skrawających.